DENİZLERİMİZDEKİ BALIKLAR

Kalkan

Sazan

Alabalık

Barbunya

Çipura

1975.11 Su Hayvanları - Balıklar
Kalkan ( Scophthalmus Maximus ): Kumluk ve çakıllık diplerde yaşayan yassı vücutlu bir balık. Kemikli balıklar takımındandır. Vücudu kalkana benzer. “Çivili” veya sadece “kalkan balığı” olarak bilinir. Derisinin üzeri pulsuz ve çiviye benzer kemiksi düğmelerle kaplıdır. Gözleri vücudun tek tarafında bulunur. Kuma bakan gözsüz tarafı sarımtrak veya beyaz renkte olur. Boyları 60-100 cm kadardır. 8-12 kg gelenleri vardır. Denizlerimizdekiler 3-4 kg ağırlığındadır. Kalkanın dişisinin yumurtaları sevilmez ve yenmez. Erkeğinin eti daha makbul ve pahalıdır. 
Sazan ( Cyprinus Carpio ): Sazangiller familyasından, uzun ve iri gövdeli bir tatlı su balığı. Anayurdu Sazangiller familyasından, uzun ve iri gövdeli bir tatlı su balığı. Anayurdu Asya'dır. 12. yüzyıldan sonra, Avrupa ve Amerika'nın tatlı sularında üretilmiştir. Suni balıkçılıkta önemli yer tutar. Göl ve yavaş akan derelerin dip sularında yaşar. Solucan, böcek larvaları ve bitkilerle beslenir. Çoğunlukla boyları 1 metreden fazla olur. Ağırlığı 25 kg'dan fazla olanları da vardır. Her ısıdaki suya uyum sağlar. 3-30°C arasındaki sularda rastlanır. Aşırı soğuklarda toplu halde çamura gömülerek kış uykusuna yatarlar. Kışın ölmeden donabilirler. Su akıntısına karşı yüzebilirler. Kuyruğunu çeneleri arasına sıkıştırır, bıraktığında zemberek gibi boşanarak 3-5 metre sıçrayarak çağlayanları aşabilirler.
Alabalık ( Salmo Trutta ): Alabalıklar Salmonidae familyasından gelen bir balık çeşitidir. Alabalıklar kendi familyası içerisinde en tanınmış balık türüdür. Alabalıklar deniz ve tatlı suları severler. Bu sebeple de deniz ve tatlı suların en temiz, en soğuk ve derin yerlerinde hayatlarını sürdürürler. Alabalıkların uzunluğu 20 cm ile 100 cm arasında değişiklik göstermektedir. Bizim avlandığımız bölge olan Türkiye’de ise alabalıklar genellikle 25-30 cm uzunluğunda ve maksimum 10 kg ağırlanda görülmektedir.  Alabalıkların vücut hatları yanlardan hafif yassı ve mekik şeklindedir. Alabalıkların da kendi aralarında pek çok çeşitleri vardır. Bu çeşitlerden en çok bilinen ve en çok görülenleri ise; Dağ, Göl, Çelikbaş, Dere mekik ve Gökkuşaklı olarak 5 tanedir. Bu isimlerin dışında da isimleri mevcuttur. Fakat en yaygın türleri bunlardır.
Barbunya ( Muılus Barbatus ): Barbunya balığı görüntüsü ve özellikleriyle farklı bir balıktır. Görselliği dolayısıyla ilgi çeken balık çoğunlukla tekir balığı ile karıştırılır. Bu iki balık türü bu işin uzmanı kabul edilebilecek dalgıçlar, oltacılar tarafından bile karıştırılmaktadır. Ancak ikisi arasında belirgin farklar vardır. Barbunya balığı ile çok lezzetli yemekler yapılabilir. Kendisi lezzetli olan balığın tüm tariflerle uyum içinde olduğu bilinmektedir. Barbunya balığı, içeriğindeki besin değerleriyle de faydalı bir balıktır. Yağ oranı, protein miktarı kararında olan barbunya balığı hemen herkesin beslenme biçimi için uygundur. Kalori oranı da makul düzeyde olduğu için doğru pişirildiğinde diyet programlarında bile tüketilebilir. Barbunya balığının kendi içerisinde dört çeşidi vardır. Bu çeşitlerin isimlendirmeleri genellikle yaşam alanlarına göre yapılmıştır. Lezzet bakımından daha çok kaya barbunyası tercih edilmektedir. Barbunya balığı birçok şekilde pişirilerek tüketilebilir ama sağlık açısından ızgara ve buğulama olarak pişirilmesi önerilir.
Çipura ( Chrysophrys Aurata ): Balık severlerin sık sık tükettiği balık türlerinden biri olan Çupra, genellikle Akdeniz civarında görülen bir balık türüdür. Bunun dışında Kanada Adaları, İngiltere kıyıları, Verde Burnu ve Karadeniz kıyılarında rastlanmaktadır. Denizlerdeki varlıkları, kontrolsüz avlanmalar sebebiyle oldukça azalmıştır. Ancak balık çiftliklerinde üretimine devam edilmektedir. Üretimde Türkiye, İspanya ve Yunanistan ön sıralarda yer alır. Denizde yetişen türlerine göre daha iri olan çiftlik çupraları, tat olarak ne yazık ki deniz çupralarına yetişememiştir. Çupra balığı denizdeki diğer balıkları kolaylıkla yiyebilen etçil bir türdür. Ayrıca kendi içinde boyutlarına göre farklı gruplara ayrılır. Hem kolay pişen hem de lezzetli olan çupra balığını, haftada iki kez tüketebilirsiniz. Sağlık açısından önemli faydaları olan bir balık türüdür. Sağlıklı olma özelliğini kaybetmemesi bakımından ızgara, buğulama gibi pişirme yöntemleriyle hazırlanması önerilir.

2005.10 Balıklar ( Dünya Çevre Günü )
Lekeli Mercan ( Pagellus bogaraveo ): Ege ve Akdenizde yaygındır. Boyları 30-50 cm olabilir. 100-300 m.’ye varan derinliklerde kabuklular, omurgasızlar ve sualtı bitkileriyle beslenerek yaşar Eti beyaz, gevrek ve lezzetlidir. Ekonomik değeri yüksektir.
Orfoz ( Epinephelus guaza ): Ege ve Akdeniz balığıdır.Ortalama 60-70 cm’den 1-1,5 m.boy ve 30-40 kg. ağırlığa erişebilir. Eti çok lezzetlidir. Denizlerimizde az bulunmasına rağmen sualtı zıpkın avcıları tarafından türü yaşamı açısından tehlikeli bir şekilde tüketilmektedir.
Mezgit ( Merlanyus euxinus ): Marmara ve Karadenizde bol, diğer denizlerimizde az rastlanır. Boyları 20-40 cm. olabilir. Gündüzleri yüzeylere çıkarak hamsi, sardalya vs. gibi sürü halindeki küçük balıkları avlayarak beslenir. Lezzetli eti ve her mevsimde bolca avlanmasıyla ekonomik değeri yüksektir.
İzmarit ( Maena smaris ): Denizlerimizin yerli balıklarındandır. Boyu ortalama 15 cm., dişileri daha küçük olur. Üst, ön dikenleri tehlikelidir. Balık yumurtaları, yavruları ve yosunlarla beslenir. Eti beyaz ve lezzetlidir.

Karagöz

Kırlangıç

Kılıç

2011.06 Denizlerimizdeki Balıklar
Karagöz ( Diplodus vulgaris ): Bütün denizlerimizde, çoğunlukla Marmara ve Ege'de ılıman suların kayalıklarında yaşayan, bol bulunan ve sevilen yerli balıklarımızdandır. Sürüler halinde yaşar. Suların ısı şartlarına göre bahar aylarından ağustosa kadar üreme yapar. Çeşitli türleri sularımızda yaşar. Kuyruğu lekeli ve çizgili olanı ısparoz/ispari olarak tanınır. Lezzetli eti ve bol avlanılmasıyla ekonomik değeri yüksek bir balıktır.
Kırlangıç ( Trigüa lucema ): Ege, Akdeniz ve Marmara'nın fazla göç etmeyen, yerli balığıdır. Kısmen Karadeniz'de rastlanır. Ihk denizlerin sahil yakınlarında 5-300 metre derinliklerin diplerinde çiftler halinde yaşar. Küçüklerine derviş balığı da denir. Ortalama 25-50 santimetre olur. 80 santimetre ve 6-8 kilogram olanlarına rastlanır. 15-20 yıllık yaşamı vardır. 3 yaşırıda olgunlaşıp sahillerden uzakta üremelerini yapar. Küçük kabuklular, yumuşakçalar, deniz bitkileri ve böceklerle beslenir. Etinin lezzet ve yararıyla, her mevsimde bulunmasıyla ekonomik değeri yüksektir. Diğer Akdeniz ve Avrupa ülkelerinde de bol tüketilir.
Kılıç ( Xiphias gladius ): Xiphiidae familyasından üst çenesi kılıç gibi uzamış yırtıcı bir balık türü. Kılıç balıkları, vücut kaslarından gelen ısının gözlerine aktarıldığı özel bir ısıtma sistemine sahiplerdir. Bu ısıtıcı sistem balığın, gözlerinin görme işlevi için gerekli ısıyı sağlar. Kılıç balıkları bu sayede denizin 600 m dibinde, ısının 5 dereceye kadar düştüğü yerlerde bile mürekkep balıklarını kovalayabilirler. Bu ısıtıcı sistem, balığın gözlerinin görme işlevi için gerekli olan ısıyı sağlar.
Görme olayı bir dizi kimyasal olaylar sonucunda gerçekleşir. Hava serinledikçe kimyasal reaksiyonlar daha uzun zaman alır. Bu nedenle soğuk kanlılar sınıfına giren canlılar, eğer hızlı hareket eden nesneleri görmek istiyorlarsa kendilerini ısıtmak durumundadırlar. Bu nedenle, son derece soğuk derin deniz sularındaki kılıçbalıklarının avlanamaması gerekir.
Oysa kılıç balıkları denizin 600 m. dibinde, ısının 5 dereceye kadar düştüğü yerlerde bile mürekkep balıklarını kovalayabilirler. Saatte 60 km. hızla yüzen avlarını takip edebilmek için kılıç balığının gözlerinin ısısını 20-25 derecede tutması gerekmektedir.
Saatte 120 km. hızla yüzebilir ve okyanusların en hızlı balıklarından biridir.

2002.08 - Deniz Kabukları
Okyanus ve denizler yeryüzündeki geniş havzalarda toplanmış kesintisiz tuzlu su kütlesinin ortak adıdır. Yeryüzünün büyük bir kısmını kapsamakta olan denizler canlı yaşamın kaynağı ve insanlığın besin deposu olup, aynı zamanda binlerce türün yaşam alanını oluşturmaktadır.
LINNE ( Nassarius Reticulatus ): Atlantik kıyılarında ve Akdeniz de çok yaygın olup hem kayalık, hem de kumluk ve otluk alanlarda yaşar, kısmen deniz diplerinde gömülmüş şekilde yaşayarak küçük kurtlar ve ölü hayvanlarla beslenir.
KABUK ( Cardium Edule ): Kıyılarımızda bulunan ve en çok bilinen yassı solungaçlılardan biridir. Akdeniz’de Cardium lamarcki olarak bilinmektedir, bataklık sularda çok miktarda bulunurlar ve kendilerini çamurlu kuma gömerek yaşarlar.
BORU ( Buccinum Undatum ): Atlantik kıyılarındaki derin, sığ ve benzer özellikteki sularda yaşar. Kayalara ya da midye kabuklarına bıraktığı süngerimsi yumurtası kıyılarda çok bulunur ve dalgalarla kıyılara atılırlar.
VIGNOT ( Littorina Littorea ): Çakıl ve kayaların üzerinde genellikle kumların uzantısında yaşar, katırboncuğu ( Littorin ) denilen yumuşakçaların biraz daha alt seviyesinde bulunur ve yenilebilirler.
TROOUE ( Calliostoma Zizyphinum ): Kuzey ve Batı Avrupa kıyılarında yaşarlar. Taşların ve kaya aralıklarındaki süngerimsi ve asidik ortamda bulunurlar.

2022.14 - Yengeçler
Eklembacaklıların kabuklular sınıfından olan yengeçlerin farklı büyüklük ve renkte yaklaşık 5.000 türü bulunmaktadır. Denizlerde yaşam alanı oluşturan canlı türleri arasında yer almalarına rağmen tatlı sularda ya da karalarda yaşayan türleri de mevcuttur.
Yiyecek toplamak ve avlarını parçalamak için kullandıkları kıskaçlarını birbirine vurarak birbirleri ile iletişimlerini de sağlarlar.
Yengeçlerin yumuşak dokularını korumalarını sağlayan dış iskeletleri vardır. Bu yapı kitinden oluşan sert bir kabuktur. Yengeçler omnivor ( hem et hem de bitki ile beslenen ) canlılardır. Ayrıca türlerine göre yumuşakça, mantar, alg ve bakteri gibi diğer besinleri de yerler.
Türkiye sularında yaşayan "Mavi Yengeç, Kırmızı Yumurta Yengeci ve Yüzücü Yengeç" görsellerine yer verilerek hazırlanan "Yengeçler" konulu 2 değerli anma pulu ile ilk gün zarfı 21.06.2022 tarihinde dolaşıma sunulmuştur.