Sunum:
14 Aralık 2022 tarihinde dolaşıma sunulan
Doğadaki Ortak Yaşam konulu iki değelrli
Anma pulları 2 x 7,50 TL ( 38 x 38 mm. ve 36 x 52 mm. boyutunda ) olmak üzere toplam
15,00 TL bedelle, söz konusu Anma serisine ait
22,50 TL bedelli
İlk Gün Zarfı, PTT İşyerlerinde,
www.filateli.gov.tr web adresinde ve filateli cep uygulamasında satışa sunulmuştur.
PTT Pul Müzesi Hacı Bayram Mah. Atatürk Bulvarı No:13 Ulus Altındağ/ANKARA adresinde,
DOĞADAKİ ORTAK YAŞAM 14.12.2022 ANKARA
ibareli İlk Gün Damgası kullanılmıştır.
Anma Pulları Değerleri: 2 x 7,50 TL = 15,00 TL
1 Dolar = 18,6882 TL
/ 0,8026 $, 1 Euro = 19,9004 TL
/ 0,7538 €
Çıkış Tarihi: 14.12.2022, Son Satış Tarihi: Tükeninceye kadar.
Basım Adedi: 100,000 adet iki puldan oluşan seri, 10 adet pullu tabakalarda basılmıştır.
Pulun Boyotu: 38 x 38 mm. / 36 x 52 mm.
Baskı Yöntemi: Dijital Baskı
Basımevi: PTT Matbaası - Ankara
Tasarım Tekniği: El Çizimi- Tasanrımcı: Özlem Korkmaz
Katkı Sununlar: Prof. Dr. Ahmet Karataş / Öğretim Görevlisi Dr. Güzin Emecen
Seri Numarası: 1379
PTT Kodu: 1001- 481 ( Konulu Anma Pulları ), PTT Sayfa: 1372
Konu: Doğadaki Ortak Yaşam
Ortak Yaşam ( simbiyoz ); canlılardan en az birinin; besin, temizlik, üreme ve korunma gibi ihtiyaçlarının karşılanması için en az iki farklı tür canlının birlikte yaşamasıdır. Bu ilişkiler kısa süreli ve isteğe bağlı ya da ömür boyu ve zorunlu olabilmektedir. Sınıflandırma, ortak yaşama sahip canlıların ( simbiyontlar ) fayda durumları ve yaşam ortamlarının durumuna göre yapılmaktadır.
Ortak yaşamın taraflarından biri bitki, diğeri hayvan olabileceği gibi, ikisi de bitki ya da ikisi de hayvan türü olabilir. Hatta biri mantar ( Fungi ) diğeri bitki veya "liken" adı verilen organizmayı oluşturanlarda mantar ve bakteri ( daha çok Cyanobacteria ) veya alg de olabilir. Likeni oluşturan iki farklı gruptan canlı ayrı ayrı yaşayamazken birlikte fotosentez yapamayan mantar alg veya siyanobakteri sayesinde eksiğini kapatırken, diğeri de mantar sayesinde ortamdan su ve mineral ihtiyacını karşılamaktadır.
Simbiyotik ilişkiler canlıların fayda sağlama durumuna göre; mutualizm, kommensalizm, amensalizm ve parazitizm şeklindedir.
Mutualizm: Kendi başlarına da hayatlarını devam ettirme becerisine sahip olan farklı türden iki organizmanın, her iki tarafa da fayda sağlayacak şekilde karşılıklı yardımlaşmasına dayalı bir ortak yaşam biçimidir.
"( +,+ )" olarak ifade edilmektedir. Temizlikçi balıklar ve karidesler mürenden mantaya diğer deniz canlılarının ağzındaki yiyecek kalıntılarını veya vücut üzerindeki parazitlerini toplayarak karınlarını doyururken, karşı taraf da bakımını yaptırmış olmaktadır. Palyaço balığı ile anemon denen mercanlara akraba sölenterler, karıncalar ile yaprakbitleri gibi çok yaygın bilinen örnekler dışında mandayı rahatsız eden sineklerle karın doyuran su kurbağalarının ilişkisi gibi daha özel durumlar da vardır.
Kommensalizm: Ekolojide ortak yaşayan canlılardan birisi ortak yaşamdan fayda sağlarken diğerinin bu birliktelikten etkilenmediği bir yaşam biçimidir.
"( +,0 )" olarak ifade edilmektedir. Ağaçlara yuva yapan kuşlar bunun en güzel örneğidir. Kuşlar yuvalarını ağaçlara yaptıklarında ağaç bu durumdan gözle görülür bir fayda ya da zarar görmezken, kuşlar konaklama imkanı sağlamış olurlar.
Amensalizm: Bir çıkarı olmadığı halde diğerlerini olumsuz etkileme halidir.
"(0,-)" olarak ifade edilmektedir. En tipik örnekleri, altında ve etrafında fazla bitki ve hayvan barınmasına izin vermeyen okaliptüs, ceviz ve kızıl çam gibi bitkilerdir.
Parazitlik: Ortak yaşayan canlılardan birisi fayda sağlarken diğerinin bu birliktelikten dolaylı ya da dolaysız zarar gördüğü bir yaşam biçimidir.
"( +,- )" olarak ifade edilmektedir. Parazit canlılar için bu birliktelik genellikle zorunludur. Besin bulmak ya da üremek için konak canlıya muhtaçtır. Bu birlikteliğe en iyi örneklerden biri; insanlarda görülen kene, bit ve pire gibi dış parazitlerdir. Ayrıca, dişi sivrisinekler de üreyebilmek için memeli hayvanların kanını emmek zorundadır. Bu birliktelik insana zarar verirken sivrisinekler için faydalıdır.
Ortak yaşam örneklerinden (
Menekşekulaklı Kolibri / Colibri thalassinus -Trompet Asma Çiçeği / Campsis radicans ) ile
( İmpala / Aepyceros melampus - Kızılgagalı Öküzkakan Kuşu / Buphagus erythrorhynchus ) görsellerine yer verilerek hazırlanan
Doğadaki Ortak Yaşam konulu 2 değerli
Anma Pulları ile Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde tespit edilen
( Manda / Bubalus bubalis - Su Kurbağası / Pelophylax ridibundus ) ilişkisine yer verilerek hazırlanan
İlk Gün Zarfı, 14.12.2022 tarihinde dolaşıma sunulmuştur.
Konu ile ilgili diğer pulları görmek isterseniz Tıklayınız ( Hayvanlar ).